Resultaten banenafspraak 2019

Staatsecretaris Van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in een brief aan de Tweede Kamer de resultaten van de banenafspraak tot en met 2019 gepresenteerd. Ze ging daarbij ook in op het effect van de coronacrisis op de uitvoering van de banenafspraak en op de vernieuwde wetgeving per 2022.

In 2026 moeten het bedrijfsleven en de overheid samen 125.000 banen extra hebben gerealiseerd voor mensen met een arbeidsbeperking. Dat hebben het toenmalige kabinet en de sociale partners in het Sociaal Akkoord van april 2013 afgesproken. Elk jaar wordt gemeten in hoeverre deze afspraken zijn gerealiseerd in de aanloop naar 2026.

Complimenten 
De resultaten van eind 2019 laten zien dat in totaal 61.615 extra banen zijn gerealiseerd ten opzichte van de nulmeting van 1 januari 2013. Dat is 6.615 meer dan afgesproken. Uit deze ‘vijfmeting’ blijkt dat het bedrijfsleven de afspraken voor eind 2019 (40.000 extra banen) ruimschoots heeft gehaald; er zijn er 51.829 gerealiseerd. Van Ark: “Mijn complimenten voor deze werkgevers die nu voor de vijfde maal op rij de afgesproken aantallen blijven realiseren.”

Nogmaals op verantwoordelijkheden wijzen
De sector overheid/onderwijs blijft achter bij de gestelde norm (15.000 extra banen); volgens de vijfmeting zijn 9786 extra banen gecreëerd. Dit resultaat over 2019 geeft geen aanleiding om de quotumregeling te deactiveren; deze blijft voor de overheidswerkgevers van kracht. Van Ark: “Het is teleurstellend dat de resultaten van de overheidssector voor de vierde jaar op rij zijn ook in 2019 is achtergebleven. Er is nog weliswaar sprake van groei, maar de extra inhaalslag die nodig was om de opgelopen achterstand van de vorige jaren in te halen, is helaas uitgebleven. Deze resultaten zijn voor mij aanleiding om (…) de overheids- en onderwijs werkgevers nogmaals op hun verantwoordelijkheden te wijzen, ook in deze coronatijd, voor baanbehoud en voor nieuwe kansen voor mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie.”

Effecten coronacrisis
Het kabinet heeft verschillende maatregelen genomen om de effecten van de coronacrisis te verzachten. Deze maatregelen zijn ook van toepassing op de werknemers uit de doelgroep banenafspraak. Zo worden ook deze werknemers door onder andere de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW) beschermd. Dat neemt niet weg dat de doelgroep van de banenafspraak vaak bestaat uit mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie. Bij een economische crisis hebben zij een verhoogd risico om zonder werk te komen zitten. Van Ark: “Ik wil voorkomen dat dit gebeurt en dat daarmee de voortgang teniet wordt gedaan die we de afgelopen jaren mede dankzij de banenafspraak hebben bereikt. In samenspraak met sociale partners, cliëntenorganisaties en uitvoering houd ik de situatie goed in de gaten om indien nodig en mogelijk, extra ondersteuning te kunnen bieden. In 2021 zal de coronacrisis ongetwijfeld zijn weerslag hebben op de resultaten over 2020. Dat neemt niet weg dat ik hoop dat werkgevers die mensen uit de doelgroep banenafspraak in dienst hebben, deze werknemers ook in deze onzekere tijd in dienst houden. (…) Het zou toch niet zo moeten zijn dat de prijs van de crisis vooral betaald wordt door de zwaksten op de arbeidsmarkt.”

Vereenvoudiging wet banenafspraak
Hiermee hangt samen dat de staatssecretaris doorgaat met de vereenvoudigde Wet banenafspraak. Deze wet maakt het voor alle werkgevers gemakkelijker om mensen in dienst te nemen en in dienst te houden. Dit wetsvoorstel past bij het streven van het kabinet om bedrijven en organisaties door deze onzekere periode te helpen en de werkgelegenheid te behouden, juist ook voor mensen met een arbeidsbeperking. Het doel van de vereenvoudigde Wet banenafspraak is om ervoor te zorgen dat werkgevers ook in de toekomst voldoende banen kunnen realiseren. Het wordt de komende maanden duidelijk of behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer eind 2020 mogelijk blijft en of de beoogde inwerkingtredingsdatum van 1 januari 2022 kan worden gehaald.

Loonkostenvoordeel wordt structureel
Werkgevers die iemand uit de doelgroep banenafspraak in dienst nemen, hebben recht op het loonkostenvoordeel banenafspraak (LKV-banenafspraak). Dit is een van de financiële tegemoetkomingen om werkgevers te stimuleren mensen met een kwetsbare positie een kans te bieden op de arbeidsmarkt. Het LKV-banenafspraak is sinds 1 januari 2016 geregeld als tijdelijke maatregel tot eind 2020. Dit einde van de maatregel (‘horizonbepaling’) wordt geschrapt, zodat het LKV-banenafspraak ook na 1 januari 2021 blijft bestaan. In het wetsvoorstel vereenvoudigde Wet banenafspraak wordt vervolgens de grondslag van het tijdelijke karakter van het LKV-banenafspraak geschrapt.